باسمه تعالی
اقوام در قرآن
دقت کنیم که در قرآن برخی قوم‌ها به‌صورت مستقیم نام برده شده‌اند و برخی به‌صورت کلی و صفتی اشاره شده‌اند. من فهرست اصلی قوم‌ها را بر اساس نام‌های ذکرشده در قرآن ارائه می‌کنم.
فهرست کامل قوم‌ها و امت‌ها در قرآن:
- قوم نوح (ع) – نوح علیه‌السلام
- قوم عاد – قوم هود علیه‌السلام
- قوم ثمود – قوم صالح علیه‌السلام
- قوم ابراهیم (ع) – کسانی که به بت‌پرستی می‌پرداختند
- قوم لوط (ع) – قوم لوط علیه‌السلام
- بنی اسرائیل – قوم موسی علیه‌السلام
- قوم سبأ – قوم سلیمان و بلقیس در سرزمین سبأ
- قوم مدین (مدیان) – قوم شعیب علیه‌السلام
- قوم یاجوج و ماجوج – قوم آخرالزمانی در قرآن
- قوم فرعون – دشمنان موسی علیه‌السلام
- قوم عاد و ثمود (به‌صورت جمعی در برخی آیات)
- قوم صالح (ع) – در برخی آیات به‌صورت جداگانه آمده
- قوم قارون – اشاره به فرعون کوچک یا شخص ثروتمند بنی‌اسرائیل
- قوم هاروت و ماروت – البته بیشتر به فرشتگان یا آزمایش‌های مردم بابل اشاره دارد
- قوم لوط (ع) – به فساد اخلاقی و بی‌بندوباری اشاره دارد
- قوم یهود و نصاری – به‌عنوان امت‌های بعدی پس از پیامبران بنی‌اسرائیل و عیسی علیه‌السلام
- قوم محمّد (ص) – امت آخرین پیامبر، اسلام
نکته‌ها:
- بعضی از نام‌ها مانند عاد، ثمود، سبأ، مدین، قوم نوح، قوم لوط به‌طور مشخص ذکر شده‌اند.
- برخی اقوام دیگر مثل بنی اسرائیل و فرعون بیشتر بر اساس رهبری پیامبران شناخته می‌شوند.
- گاهی قرآن به امم پیشین یا امت‌های گذشته بدون نام خاص اشاره می‌کند.
۱. قوم نوح (ع)
- پیامبر مرتبط: نوح علیه‌السلام
- ویژگی: اکثراً مشرک و نافرمان، مورد عذاب طوفان قرار گرفتند.
- آیات نمونه: سوره هود (11)، سوره نوح (71)
۲. قوم عاد
- پیامبر مرتبط: هود علیه‌السلام
- ویژگی: قدرتمند، مستکبر و بت‌پرست، نابود شدند.
- آیات نمونه: سوره هود (50–60)، سوره الحاقه (6–8)
۳. قوم ثمود
- پیامبر مرتبط: صالح علیه‌السلام
- ویژگی: سنگ‌تراش و زندگی در صخره‌ها، به پیامش ایمان نیاوردند.
- آیات نمونه: سوره الحجر (61–77)، سوره النمل (45–46)
۴. قوم ابراهیم (ع)
- پیامبر مرتبط: ابراهیم علیه‌السلام
- ویژگی: بت‌پرستی و مخالفت با توحید
- آیات نمونه: سوره الانبیاء (51)، سوره هود (69–73)
۵. قوم لوط (ع)
- پیامبر مرتبط: لوط علیه‌السلام
- ویژگی: فساد اخلاقی، همجنس‌بازی و بی‌بندوباری، مورد عذاب قرار گرفتند.
- آیات نمونه: سوره الحجر (61–77)، سوره الاعراف (80–84)
۶. قوم سبأ
- پیامبر مرتبط: سلیمان علیه‌السلام و بلقیس (ملکه سبأ)
- ویژگی: ثروتمند و مرفه، گرفتار غرور و ناسپاسی شدند.
- آیات نمونه: سوره سبأ (15–19)
۷. قوم مدین (مدیان)
- پیامبر مرتبط: شعیب علیه‌السلام
- ویژگی: به‌دروغ و فریب، و پرداختن به ظلم و تقلب در معاملات مشهور بودند.
- آیات نمونه: سوره اعراف (85–93)، سوره هود (84–95)
۸. قوم یاجوج و ماجوج
- ویژگی: قوم آخرالزمانی، پشت سد یاجوج و ماجوج در روایت قرآن محصور شدند.
- آیات نمونه: سوره کهف (94–99)، سوره انبیاء (96)
۹. قوم فرعون
- پیامبر مرتبط: موسی علیه‌السلام
- ویژگی: مستکبر و ظالم، موسی را تکذیب کردند و در دریا غرق شدند.
- آیات نمونه: سوره طه (49–79)، سوره غافر (23–46)
۱۰. بنی اسرائیل
- پیامبر مرتبط: موسی علیه‌السلام و پیامبران بعدی
- ویژگی: مردم برگزیده خداوند، اما بارها عصیان کردند.
- آیات نمونه: سوره بقره (40–122)، سوره اسراء (2–8)
۱۱. قوم قارون
- ویژگی: ثروتمند و مغرور از بنی اسرائیل، عذاب الهی دید.
- آیات نمونه: سوره قصص (76–82)
۱۲. قوم یهود و نصاری
- ویژگی: امت‌های بعدی، به پیامبران خود عمل نکردند.
- آیات نمونه: سوره المائدة (82–83)، سوره توبه (30)
۱۳. امت محمد (ص)
- پیامبر مرتبط: حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله
- ویژگی: امت آخرین پیامبر و خاتم.
- آیات نمونه: سوره آل عمران (110)، سوره انبیاء (107)
| ردیف | قوم/امت | پیامبر یا شخصیت مرتبط | ویژگی‌ها | نمونه آیات |
|---|---|---|---|---|
| 1 | قوم نوح | نوح علیه‌السلام | مشرک و نافرمان، گرفتار طوفان | سوره نوح (71–73)، هود (25–49) |
| 2 | عاد | هود علیه‌السلام | قدرتمند، مستکبر، بت‌پرست | هود (50–60)، الحاقه (6–8) |
| 3 | ثمود | صالح علیه‌السلام | زندگی در صخره‌ها، نافرمانی | الحجر (61–77)، النمل (45–46) |
| 4 | قوم ابراهیم | ابراهیم علیه‌السلام | بت‌پرست و نافرمان | الانبیاء (51)، هود (69–73) |
| 5 | قوم لوط | لوط علیه‌السلام | فساد اخلاقی و بی‌بندوباری | الاعراف (80–84)، الحجر (61–77) |
| 6 | سبأ | سلیمان علیه‌السلام / بلقیس | ثروتمند، غرور و ناسپاسی | سبأ (15–19) |
| 7 | مدین | شعیب علیه‌السلام | ظلم و تقلب در معاملات | هود (84–95)، الاعراف (85–93) |
| 8 | یاجوج و ماجوج | — | قوم آخرالزمانی، پشت سد محصور | کهف (94–99)، انبیاء (96) |
| 9 | فرعون | — | مستکبر و ظالم، تکذیب موسی | طه (49–79)، غافر (23–46) |
| 10 | بنی اسرائیل | موسی و پیامبران بعدی | مردم برگزیده، گاهی عصیانگر | بقره (40–122)، اسراء (2–8) |
| 11 | قارون | — | ثروتمند و مغرور | قصص (76–82) |
| 12 | یهود | — | امت بعدی، برخی نافرمان | المائدة (82–83)، توبه (30) |
| 13 | نصاری | — | امت بعدی، برخی نافرمان | المائدة (82–83)، توبه (30) |
| 14 | امت محمد | محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله | امت آخرین پیامبر | آل عمران (110)، انبیاء (107) |
| 15 | قوم بنی‌کلب و قبایل عرب | — | برخی قبیله‌های عرب پیش از اسلام | سوره قریش، الحجرات (بعضی آیات) |
| 16 | قوم سبط یعقوب | یعقوب علیه‌السلام | فرزندان بنی اسرائیل | سوره یوسف (6–101) |
| 17 | قوم آصف | حضرت سلیمان علیه‌السلام | وزیر یا حکمران با دانایی الهی | سوره انبیاء (79) |
| 18 | قوم هاروت و ماروت | — | آزمایش مردم بابل با علوم جادو | بقره (102) |
| 19 | قوم جالوت و طالوت | داوود و سلیمان (داستان جنگ) | جنگجویان و کفار | بقره (246–252) |
| 20 | قوم یمن | — | برخی اقوام در سرزمین‌های جنوبی | سبأ (1–10) |
| ردیف | قوم/امت | پیامبر یا شخصیت مرتبط | ویژگی‌ها | نمونه آیات |
|---|---|---|---|---|
| 1 | قوم نوح | نوح علیه‌السلام | مشرک و نافرمان، گرفتار طوفان | نوح (71–73)، هود (25–49) |
| 2 | عاد | هود علیه‌السلام | قدرتمند، مستکبر، بت‌پرست | هود (50–60)، الحاقه (6–8) |
| 3 | ثمود | صالح علیه‌السلام | زندگی در صخره‌ها، نافرمانی | الحجر (61–77)، النمل (45–46) |
| 4 | قوم ابراهیم | ابراهیم علیه‌السلام | بت‌پرست و نافرمان | الانبیاء (51)، هود (69–73) |
| 5 | قوم لوط | لوط علیه‌السلام | فساد اخلاقی و بی‌بندوباری | الاعراف (80–84)، الحجر (61–77) |
| 6 | سبأ | سلیمان علیه‌السلام / بلقیس | ثروتمند، غرور و ناسپاسی | سبأ (15–19) |
| 7 | مدین | شعیب علیه‌السلام | ظلم و تقلب در معاملات | هود (84–95)، الاعراف (85–93) |
| 8 | یاجوج و ماجوج | — | قوم آخرالزمانی، پشت سد محصور | کهف (94–99)، انبیاء (96) |
| 9 | فرعون | — | مستکبر و ظالم، تکذیب موسی | طه (49–79)، غافر (23–46) |
| 10 | بنی اسرائیل | موسی و پیامبران بعدی | مردم برگزیده، گاهی عصیانگر | بقره (40–122)، اسراء (2–8) |
| 11 | قارون | — | ثروتمند و مغرور | قصص (76–82) |
| 12 | یهود | — | امت بعدی، برخی نافرمان | المائدة (82–83)، توبه (30) |
| 13 | نصاری | — | امت بعدی، برخی نافرمان | المائدة (82–83)، توبه (30) |
| 14 | امت محمد | محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله | امت آخرین پیامبر | آل عمران (110)، انبیاء (107) |
| 15 | بنی‌کلب و قبایل عرب | — | برخی قبیله‌های عرب پیش از اسلام | قریش، الحجرات (بعضی آیات) |
| 16 | سبط یعقوب | یعقوب علیه‌السلام | فرزندان بنی اسرائیل | یوسف (6–101) |
| 17 | قوم آصف | حضرت سلیمان علیه‌السلام | وزیر یا حکمران با دانایی الهی | انبیاء (79) |
| 18 | هاروت و ماروت | — | آزمایش مردم بابل با علوم جادو | بقره (102) |
| 19 | جالوت و طالوت | داوود و سلیمان (داستان جنگ) | جنگجویان و کفار | بقره (246–252) |
| 20 | یمن | — | برخی اقوام در سرزمین‌های جنوبی | سبأ (1–10) |
| 21 | قوم صاحب‌یوسف | یوسف علیه‌السلام | برادران حسود | یوسف (5–101) |
| 22 | قوم صاحب‌قرآن | — | اقوامی که پیامبرانشان را تکذیب کردند | ص (5–26) |
| 23 | امت عاد و ثمود (جمعی) | — | اشاره به دو قوم با پیامبران | الاعراف (65) |
| 24 | امم گذشته | پیامبران مختلف | اشاره عمومی به اقوام پیشین | زمر (69)، انعام (6) |
تهیه و تنظیم
دکتر علی رجالی
- ۰۴/۰۵/۲۴