داستان قوم شعیب

باسمه تعالی

داستان قوم شعیب

در ادامه داستان قوم شعیب (علیه‌السلام) و ماجرای کم‌فروشی آنان را به‌صورت کامل، دقیق و همراه با آیات قرآن و تحلیل عرفانی و اخلاقی برایتان بیان می‌کنم:

 معرفی حضرت شعیب و قوم مدین

حضرت شعیب (ع) یکی از پیامبران بزرگ الهی است که بعد از حضرت ابراهیم (ع) و پیش از حضرت موسی (ع) می‌زیست. او از طرف خداوند به سوی قوم مدین مبعوث شد.

 مدین شهری بود در شمال‌ غربی عربستان، نزدیک مرز اردن و فلسطین امروزی.

 قوم مدین، مردمانی تاجر و صاحب ثروت بودند که از تجارت و خرید و فروش گذران زندگی می‌کردند، اما دچار فسادهای گسترده‌ای شده بودند.

 گناهان قوم شعیب

بر اساس آیات قرآن، گناهان این قوم عبارت بود از:

1. کم‌فروشی در وزن و پیمانه:

   «وای بر کم‌فروشان! آنان که وقتی برای مردم پیمانه می‌کنند، کم می‌نهند.»
   (سوره مطففین، آیات 1–3)

2. کم گذاشتن حق مردم و فریب در معامله:

   «و لا تبخسوا الناس أشیاءهم»
   (سوره اعراف، آیه 85)

3. فساد در زمین: – مانند رشوه، ربا، احتکار، گران‌فروشی، تقلب در کالا، ظلم اقتصادی و...

4. مخالفت با پیامبران و تهدید آنان: – آن‌ها حضرت شعیب را مسخره کردند و گفتند:

   «اگر قبیله‌ات نبود، تو را سنگسار می‌کردیم.»
   (هود: 91)

دعوت‌های حضرت شعیب

حضرت شعیب با زبانی بسیار نرم، مهربان، ولی قاطع آن‌ها را به پنج چیز دعوت کرد:

1. توحید و ترک شرک:

«اعبدوا الله ما لکم من إله غیره»
«خدا را بپرستید، معبودی جز او ندارید.»
(اعراف: 85)

2. عدالت اقتصادی:

«أوفوا الکیل و الوزن بالقسط»
«پیمانه و ترازو را با انصاف کامل بدهید.»
(اعراف: 85)

3. پرهیز از کم‌فروشی:

«و لا تبخسوا الناس أشیاءهم»
«حق مردم را کم نگذارید.»
(همان آیه)

4. فساد نکردن در زمین:

«و لا تعثوا فی الأرض مفسدین»
«در زمین فساد نکنید.»
(همان آیه)

5. رعایت حرمت جامعه:

«باقیهُ اللهِ خیرٌ لکم»
«آنچه نزد خدا باقی می‌ماند، بهتر است.»
(هود: 86)

 واکنش قوم

قوم مدین به او گفتند:

«ای شعیب! آیا نمازت تو را چنین می‌فرماید که ما در اموال‌مان تصرف نکنیم؟!»
(هود: 87)

🔹 آن‌ها با دین‌گریزی، استهزا و تحقیر پیامبر الهی، با غرور و لجاجت راه فساد را ادامه دادند.

 نزول عذاب

پس از سال‌ها دعوت، وقتی قوم مدین ایمان نیاوردند، خداوند وعده عذاب داد:

«فکذّبوه فأخذهم عذاب یومِ الظُّلّة»
«آن‌ها تکذیب کردند، پس عذاب روز سایه‌بان آنان را فرا گرفت.»
(شعراء: 189)

✅ جزئیات عذاب:

– آسمان ابری شد؛
– آنان زیر سایه‌بان ابر جمع شدند؛
– سپس صدای مهیب آسمانی (صیحه)، زلزله (رجفه) و آتش سوزان نازل شد؛
– همگی در لحظه نابود شدند.

 تحلیل عرفانی و اخلاقی

 کم‌فروشی تنها یک جرم اقتصادی نیست؛ بلکه ریشه در نفس اماره، حرص، دنیاطلبی و بی‌تقوایی دارد.

 قرآن این قوم را مثال می‌زند تا جامعه اسلامی بفهمد که ظلم در معاملات، نابودی فرد و ملت را در پی دارد.

 حضرت شعیب، پیامبر اخلاق و عدالت بود. دعوت او تنها برای نماز نبود، بلکه برای اصلاح ریشه‌های فاسد اجتماعی بود.

 نتیجه‌گیری

1. حضرت شعیب (ع) پیامبر عدالت اقتصادی و اجتماعی است؛
2. کم‌فروشی، فسادی ظاهراً کوچک، اما در باطن ویرانگر است؛
3. جامعه‌ای که حق مردم را بخورد، در مسیر نابودی است؛
4. صبر پیامبران بسیار زیاد بود، اما عذاب الهی نیز قطعی است؛
5. ایمان، عدالت، تقوا و حق‌طلبی راه نجات فرد و جامعه است.
6. تهیه و تنظیم
7. دکتر علی رجالی