باسمه تعالی
لیست جنگ ها در قرآن
در قرآن کریم، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به برخی جنگ‌ها و نبردها اشاره شده است. این جنگ‌ها اغلب با پیامبران، بنی‌اسرائیل، یا مسلمانان صدر اسلام مرتبط‌اند. در ادامه فهرستی دقیق و منظم از جنگ‌هایی که در قرآن ذکر شده، ارائه می‌کنم:
۱. جنگ‌های مربوط به پیامبران پیشین
-
جنگ یوسف علیه حسد برادرانش
- اشاره به دشمنی برادران یوسف و فروش او به چاه (سوره یوسف، آیات ۴–۱۹).
- اگرچه نبرد مسلحانه نبود، اما نوعی «نزاع خانوادگی» و «فتنه» است.
-
جنگ علیه قوم نوح (طوفان)
- دشمنی و استهزاء قوم نوح نسبت به پیامبرشان (سوره نوح، آیات ۲۵–۲۹).
- نوعی «نزاع و مقاومت قومی» که با طوفان الهی پایان یافت.
-
جنگ بنی‌اسرائیل علیه دشمنانشان
- جنگ با فرعون و ارتش او (سوره یونس ۸۷–۹۰، سوره اعراف ۱۳۶–۱۴۱).
- جنگ با دشمنان پس از خروج از مصر و فتح اراضی (سوره بقره ۴۸–۵۴، سوره مائده ۲۰–۲۶).
-
جنگ داوود و جالوت
- جنگ مشهور میان داوود و جالوت (سوره بقره ۲۴۷–۲۵۲، سوره صافات ۱۳۰–۱۳۳).
۲. جنگ‌های صدر اسلام (قرن اول هجری)
-
جنگ بدر
- اولین جنگ بزرگ بین مسلمانان و قریش (سوره آل‌عمران، آیات ۱۲–۱۷).
- آیه‌هایی در سوره انفال (۷–۱۹) نیز به آن اشاره دارند.
-
جنگ احد
- جنگی که در کوه احد رخ داد و مسلمانان با آسیب مواجه شدند (سوره آل‌عمران ۱۴۲–۱۵۱، سوره آل‌عمران ۱۲–۱۷).
-
جنگ خندق (احزاب)
- محاصره مدینه توسط ائتلاف قریش و قبایل دیگر (سوره احزاب، آیات ۹–۲۵).
-
جنگ‌های دیگر با قبایل و دشمنان
- جنگ‌های متعدد با قبایل یهود مدینه و قریش (سوره بقره ۲۱۳–۲۱۴، سوره انفال ۴–۶).
۳. جنگ‌های کلی و اشاره به مبارزه با دشمنان
-
جنگ با مشرکان و کفار
- مبارزه با کسانی که ایمان را نمی‌پذیرفتند (سوره توبه ۱۴–۱۶، سوره محمد ۳–۷).
-
جنگ با اهل کتاب یا کسانی که پیمان‌شکنی می‌کردند
- سوره توبه ۱–۳۰ به صورت گسترده به این موضوع پرداخته است.
نکته:
قرآن معمولاً جنگ‌ها را با نام خاص ذکر نمی‌کند، بلکه بیشتر به وقایع و پیامدهای آن‌ها و درس‌های الهی مرتبط اشاره می‌کند. نام‌هایی مثل «جنگ بدر» یا «جنگ احد» بیشتر از تاریخ اسلام و روایات آمده‌اند تا از خود قرآن.
در ادامه یک جدول کامل و منظم از جنگ‌هایی که در قرآن ذکر شده، همراه با سوره و آیه‌ها ارائه می‌کنم:
| شماره | جنگ / نبرد | پیامبر / رهبر | سوره و آیه‌ها | توضیح کوتاه |
|---|---|---|---|---|
| 1 | جنگ با حسد برادران یوسف | یوسف (ع) | یوسف ۴–۱۹ | نزاع خانوادگی و فروش یوسف به چاه |
| 2 | جنگ قوم نوح | نوح (ع) | نوح ۲۵–۲۹ | مخالفت و استهزاء قوم نوح، طوفان الهی |
| 3 | جنگ با فرعون و ارتش او | موسی (ع) | یونس ۸۷–۹۰، اعراف ۱۳۶–۱۴۱ | خروج بنی‌اسرائیل از مصر |
| 4 | جنگ با دشمنان پس از خروج از مصر | موسی (ع) | بقره ۴۸–۵۴، مائده ۲۰–۲۶ | فتح اراضی و پیروزی بنی‌اسرائیل |
| 5 | جنگ داوود و جالوت | داوود (ع) | بقره ۲۴۷–۲۵۲، صافات ۱۳۰–۱۳۳ | پیروزی داوود بر جالوت با ایمان |
| 6 | جنگ بدر | پیامبر اسلام (ص) | آل‌عمران ۱۲–۱۷، انفال ۷–۱۹ | اولین جنگ بزرگ مسلمانان با قریش |
| 7 | جنگ احد | پیامبر اسلام (ص) | آل‌عمران ۱۴۲–۱۵۱ | نبرد کوه احد و آسیب به مسلمانان |
| 8 | جنگ خندق / احزاب | پیامبر اسلام (ص) | احزاب ۹–۲۵ | محاصره مدینه توسط ائتلاف قریش و قبایل |
| 9 | جنگ با مشرکان و کفار | پیامبر اسلام (ص) | توبه ۱۴–۱۶، محمد ۳–۷ | مبارزه با کسانی که ایمان را نمی‌پذیرفتند |
| 10 | جنگ با اهل کتاب یا پیمان‌شکنان | پیامبر اسلام (ص) | توبه ۱–۳۰ | مقابله با کسانی که پیمان‌شکنی می‌کردند |
نکته مهم:
- قرآن معمولاً به جنگ‌ها با نام خاص اشاره نمی‌کند، بلکه بیشتر بر وقایع، علت و پیامد آن‌ها و درس‌های الهی تمرکز دارد.
- بسیاری از نام‌های تاریخی جنگ‌ها (مثل بدر، احد، خندق) از تاریخ و سنت اسلامی استخراج شده‌اند.
تهیه و تنظیم
دکتر علی رجالی
- ۰۴/۰۵/۲۸