شرحی بر واژه عرفانی نغمه ی قران

نغمه‌ی قرآن
بود قرآن کلام وحی یزدان
بر احمد نازل آمد این گلستان
کتاب معرفت، سرچشمهٔ نور
که افروزد چراغ فضل و ایمان

این ابیات به زیبایی جایگاه و ارزش قرآن کریم را توصیف می‌کنند. در ادامه شرح هر مصرع آمده است:

1. نغمه‌ی قرآن بود قرآن کلام وحی یزدان
   در این مصرع، قرآن به «نغمه» تشبیه شده است. نغمه معمولاً به صدای خوش و دل‌نشین اشاره دارد که در اینجا به زیبایی و لطافت آیات قرآن اشاره دارد. «کلام وحی یزدان» تأکید می‌کند که قرآن سخن خداوند است که به‌صورت وحی بر پیامبر اسلام نازل شده است.

2. بر احمد نازل آمد این گلستان
   منظور از «احمد»، حضرت محمد (ص) است که یکی از نام‌های ایشان «احمد» می‌باشد. قرآن به «گلستان» تشبیه شده که نشان‌دهنده‌ی سرسبزی، طراوت و زیبایی معنوی و محتوایی قرآن است. نزول قرآن بر پیامبر (ص) مانند روییدن گلستانی از معرفت و هدایت در دل جامعه‌ی جاهلیت آن زمان است.

3. کتاب معرفت، سرچشمهٔ نور
   قرآن به‌عنوان «کتاب معرفت» معرفی شده است؛ یعنی کتابی که انسان را به شناخت خداوند، جهان و خود راهنمایی می‌کند. «سرچشمهٔ نور» نیز نشان‌دهنده‌ی این است که قرآن راهنمایی معنوی و روشن‌کننده‌ی مسیر هدایت و رهایی از تاریکی‌های جهل و گمراهی است.

4. که افروزد چراغ فضل و ایمان
   در این مصرع، قرآن مانند چراغی تصویر شده که روشنایی می‌بخشد. «فضل» به معنای بخشش و احسان الهی است و «ایمان» نیز به اعتقاد قلبی به خداوند و دین اشاره دارد. قرآن با آموزش‌های خود می‌تواند انسان‌ها را به سمت کمالات اخلاقی و اعتقادی هدایت کند.

در مجموع، این ابیات قرآن را به‌عنوان کتابی الهی و پر از نور و معرفت معرفی می‌کنند که نقش مهمی در هدایت و تربیت انسان‌ها دارد.

سراینده

دکتر علی رجالی