پرسش و پاسخ(۲۸)(حکومت اسلامی)

باسمه تعالی
پرسش و پاسخ
حکومت اسلامی
سوال
آیا حضرت محمد(ص) تشکیل حکومت اسلامی کرد؟
پاسخ

بله، حضرت محمد (ص) پس از هجرت به مدینه، حکومت اسلامی تشکیل داد. این حکومت، نخستین حکومت رسمی اسلامی در تاریخ بود که دارای ساختارهای دینی، سیاسی، اجتماعی و قضایی مشخص بود. در ادامه به اختصار به برخی ویژگی‌های این حکومت اشاره می‌کنم:
دلایل و شواهد تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر (ص):
• پیمان‌نامه‌ی مدینه (صحیفه‌ی مدینه):
پیامبر پس از ورود به مدینه، بین مسلمانان، یهودیان و برخی قبایل دیگر، پیمانی نوشت که به «نخستین قانون اساسی مکتوب» در تاریخ اسلام معروف است. این پیمان ساختار حکومتی و حقوقی ایجاد کرد که در آن پیامبر به عنوان مرجع حل اختلاف‌ها و رهبر شناخته شد.
• رهبری سیاسی، نظامی و قضایی:
پیامبر نه‌تنها رهبر دینی، بلکه فرمانده نظامی، قاضی قضایا، و رهبر سیاسی نیز بود. ایشان تصمیمات جنگ و صلح می‌گرفت، مالیات می‌گرفت (مثل زکات، خمس، جزیه)، و احکام کیفری اجرا می‌کرد.
• تشکیل نهادهای حکومتی:
اداره‌ی بیت‌المال، گماردن والیان برای شهرها (مانند خالد بن ولید، عمرو بن عاص و معاذ بن جبل)، نوشتن نامه به پادشاهان برای دعوت به اسلام، و تعیین کارگزاران نشان از ساختار حکومتی داشت.
• اجرای حدود و احکام شرعی:
در مدینه، پیامبر بسیاری از احکام فقهی را پیاده کرد، مانند اجرای حدّ زنا، قصاص، احکام ارث، حدود شراب‌خواری، و... که تنها در قالب یک حکومت اسلامی قابل اجرا بود.
نتیجه‌گیری:
پیامبر اسلام (ص) پس از هجرت به مدینه، یک حکومت اسلامی تمام‌عیار تشکیل داد که هم بر اساس وحی الهی و هم بر پایه‌ی مصلحت‌های اجتماعی اداره می‌شد. این حکومت، الگویی برای حکمرانی اسلامی در قرون بعدی شد.

تهیه و تنظیم
دکتر علی رجالی