عرش چیست؟ معنای تخت، سریر چیست؟
عرش اسمی عربی است که در زبان عربی به معنی سریر و تخت پادشاه [1] و... به کار میرود و در فارسی نیز به معنی تخت، سریر، سایبان و... استفاده میشود [2] ، در آیاتی از قرآن که کلمه "عرش" به خداوند متعال نسبت داده شده، مانند آیه شریفه: « إِنَّ رَبَّکمُ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السمَوَتِ وَ الأَرْض فی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثمَّ استَوَی عَلی الْعَرْشِ یُدَبِّرُ الأَمْرَ مَا مِن شفِیعٍ إِلا مِن بَعْدِ إِذْنِهِ ذَلِکمُ اللَّهُ رَبُّکمْ فَاعْبُدُوهُ أَ فَلا تَذَکَّرُونَ پروردگار شما، خداوندی است که آسمانها و زمین را در شش روز [= شش دوران] آفرید؛ سپس بر تخت (قدرت) قرار گرفت، و به تدبیر کار (جهان) پرداخت؛ هیچ شفاعت کنندهای، جز با اذن او نیست؛ این است خداوند، پروردگار شما! پس او را پرستش کنید! آیا متذکّر نمیشوید؟! [3]
عرش در این آیه شریفه به معنی تخت جسمانی نیست که خداوند متعال بر آن قرار گیرد و مستقر باشد، زیرا خداوند متعال منزه است از اینکه به مکانی و تختی نیازمند باشد. [4]
معنای عرش خدا همان مقام تدبیر و فرمانروائی حق است که امری علمی و مجرد است و یک تمثیل و تشبیه صرف نیست، بلکه یک حقیقت خارجی است که این حقیقت را خدا آفریده و تدبیر جهان خارج هم از آن مرکز و کانون نشئت میگیرد. [5]
چنانچه در این آیه شریفه، « یُدَبِّرُ الأَمْرَ » به همین موضوع توجه داده و روشنگر همین موضوع است.
- ۹۶/۰۲/۲۷