رسالت

در این وبلاگ ،اشعار و مطالب علمی و فرهنگی اینجانب آمده است .

رسالت

در این وبلاگ ،اشعار و مطالب علمی و فرهنگی اینجانب آمده است .

رسالت

به سایت شخصی اینجانب مراجعه شود
alirejali.ir

طبقه بندی موضوعی
بایگانی
  • ۰
  • ۰

 

باسمه تعالی

شرحی بر واژه عرفانی لبیک فنا

لبیک فنا
رفتم ز جهان و بی‌نشانم کردند
از نیست به نور، جاودانم کردند
چون غیر ز حق من گذشتم، دیدم
در وادی عشق، لا مکانم کردند


شرح و تفسیر:

لبیک فنا
«لبیک» به معنای پاسخ گفتن و اجابت کردن است و «فنا» در اصطلاح عرفانی به معنای محو شدن خودیّت و نفی وجود فردی در برابر حقیقت مطلق الهی است. این مصرع دعوتی است به اجابت ندای فنا و گذر از خود به سوی حق که نهایت سلوک عرفانی است.


رفتم ز جهان و بی‌نشانم کردند
این مصرع اشاره دارد به مرحله‌ای که سالک از تعلقات مادی و هویت شخصی خود عبور می‌کند. «رفتن از جهان» یعنی دل بریدن از دنیا و مظاهر فریبنده‌ی آن، و «بی‌نشان شدن» به معنای از بین رفتن خودخواهی و فردیت است. در این مرحله، سالک از محدودیت‌های وجودی عبور کرده و به نوعی محو در حق می‌رسد.


از نیست به نور، جاودانم کردند
«نیست» اشاره به فنای وجود مادی و «نور» نماد حقیقت الهی و بقای ابدی در خداست. وقتی سالک در مقام فنا به نیستی می‌رسد، در حقیقت به بقای حقیقی دست می‌یابد. این مصرع به یکی از اصول اساسی عرفان اشاره دارد: «فنا فی الله» که در آن، سالک پس از نابودی نفس، به نور حقیقت جاودانه و بقا بالله دست می‌یابد.


چون غیر ز حق من گذشتم، دیدم
این مصرع به مرحله‌ی تجرید و توحید اشاره دارد. زمانی که سالک از هر آنچه غیر خداست (علایق نفسانی و تعلقات دنیوی) عبور کند، حقیقت را به وضوح مشاهده می‌کند. دیدن در اینجا به معنای شهود قلبی و ادراک بی‌واسطه‌ی حقیقت است.


در وادی عشق، لا مکانم کردند
«وادی عشق» نماد آخرین مرحله‌ی سلوک عرفانی است که در آن سالک به مقام فنای مطلق و وصل به حق می‌رسد. «لا مکان» اشاره به عالم مجرد و مقام بی‌حد و مرز الهی دارد که فراتر از زمان و مکان است. وقتی سالک در عشق الهی غرق شود، از محدودیت‌های عالم ماده رها شده و به حقیقتی بی‌کران دست می‌یابد.


جمع‌بندی:

این رباعی بیانگر مراحل فنا و بقا در سلوک عرفانی است:

۱. فنا از جهان و خودیّت: سالک با دل بریدن از دنیا و نفی هویت فردی، به مرحله‌ی بی‌نشان شدن می‌رسد.
2. عبور از نیستی به نور جاودان: با از بین رفتن تعلقات، سالک به بقای ابدی در نور حق می‌رسد.
3. رهایی از غیر حق و شهود حقیقت: عبور از هر چه غیر خداست، باعث کشف و شهود حقیقت می‌شود.
4. ورود به مقام لامکان: سالک در وادی عشق، به مرحله‌ای می‌رسد که از مرزهای مکان و زمان فراتر می‌رود و در حقیقت الهی محو می‌گردد.

این رباعی تصویری از فنای فی الله و بقای بالله ارائه می‌دهد؛ سفری که سالک با محو شدن در ذات الهی به جاودانگی نورانی و حقیقت بی‌کران دست می‌یابد.

سراینده

دکتر علی رجالی

  • ۰۳/۱۲/۲۶
  • علی رجالی

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی