فتنه هایی که در آخر زمان شیعیان را تهدید میکنند:
در روایات اهل بیت (علیهم السلام) از مواردی به عنوان فتنه های آخرالزمان یاد شده است که به برخی آنها به صورت فهرست وار اشاره میکنیم:
1. جهل و عدم شناخت مناسب درباره وجود مقدس امام و نقش او در خلقت و هدایت مردم؛
2. دین شعاری و حرکت نمادین عده ای که خود را مسلمان مینامند؛ ولی قرآن و اسلام را کنار گذاشته اند؛
3. اسلام ستیزی: امام صادق (علیه السلام) از قول پیامبر (صلی الله علیه و آله) میفرماید: «اسلام با غربت ظاهر شد و به زودی نیز چنانکه بود به حال غربت برمیگردد، پس خوشا به حال غربا».
مرحوم دوانی در توضیح میگوید: غربت دومی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود، توسط مسلمانان در آخرالزمان به وجود میآید.
4. دجال: در پیآمدن دجال، فتنهای شکل میگیرد که مردم را به چالش کشیده، از خداوند متعال دور میکند؛ چرا که در ظاهری فریبنده و چهرهای جذاب ظاهر میشود.
امیرالمۆمنین، علی(علیه السلام) فرمود:
سعادتمند کسی است که او را تکذیب کند و شقی و بدبخت کسی است که او را تصدیق کند؛
امام صادق (علیه السلام) میفرماید: امام خود را بشناس؛ پس همانا زمانی که امامت راشناختی، هیچ آسیبی به تو نخواهد رسید از اینکه امر ظهور، جلو بیفتد و یا عقب بیفتد.
5. تجاوز به جوامع اسلامی و شیعی و کشتار آنان؛
6. گسترش فساد و تباهی از یک سو، و ایجاد شک و تردید درباره ظهور امام موعود و به تمسخر گرفتن انتظار و ظهور، از سوی دیگر.
بر عاشقان امام عصر (علیه السلام) و منتظران ظهورش لازم است در چند زمینه فعالیت کنند:
الف. بالابردن فهم و شناخت درباره امام و امامت، مفاهیم و آموزه های دین، مباحث مهدویت و مفاهیمی که در رابطه با این موضوع است؛
ب. وحدت کلمه در سایه رهبری مرجعیت که طبق بیان پیشوایان دین ـ از جمله امام زمان (علیه السلام) ـ همه وظیفه دارند به آنها رجوع کنند؛
ج. عمل به وظایف دین، کسب تقوا، دوری از فساد و جلوگیری از آن، امر به معروف و نهی از منکر؛
د. ایجاد روحیه نشاط و تلاش در خود و جامعه و حرکت به سوی سازندگی و زمینه سازی برای ظهور.
اکنون یادآور میشویم که مهمترین عامل برای مقابله با انواع فتنهها در آخرالزمان، دو چیز است:
1. معرفت و شناخت امام؛ امام صادق (علیه السلام) میفرماید:
امام خود را بشناس؛ پس همانا زمانی که امامت راشناختی، هیچ آسیبی به تو نخواهد رسید از اینکه امر ظهور، جلو بیفتد و یا عقب بیفتد.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) میفرماید: «اسلام با غربت ظاهر شد و به زودی نیز چنانکه بود به حال غربت برمیگردد، پس خوشا به حال غربا».
مرحوم دوانی در توضیح میگوید: غربت دومی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود، توسط مسلمانان در آخرالزمان به وجود میآید.
در روایتی دیگر میفرماید:
هر کس امام خویش را شناخت و آنگاه پیش از آنکه صاحب الأمر قیام کند، از دنیا رفت، بسان کسی است که در سپاه آن حضرت حضور پیدا کرده است. نه؛ بلکه بسان کسی است که زیر پرچم او حاضر شده باشد.
2. رجوع به عالمان: ائمه تکلیف شیعه را در دوران غیبت کبرا، مشخص کرده اند. اسحاق بن یعقوب درباره تکلیف شیعیان در غیبت کبرا از امام مهدی (علیه السلام) پرسید و توقیع (نامه) ذیل در پاسخ او صادر گردید:
… و أما الحوادث الواقعة فارجعوا فیها إلی رواة حدیثنا فإنهم حجتی علیکم و أنا حجة الله علیهم؛
... و اما در پیش آمدهایی که برای شما رخ میدهد، باید به راویان اخبار ما [دانشمندان علوم دینی] رجوع کنید. ایشان حجت من بر شما هستند و من، حجت خدا بر آنانم.
پس مهمترین راه برون رفت از مشکلات در زمان غیبت، شناخت امام و تبعیت از فقهای بزرگ به ویژه ولی فقیه و رهبر جامعه اسلامی است.
اگر این مهم به صورت کامل عملی شود، فرد و جامعه، در مقابل طوفان حوادث و خطرات و فتنهها محفوظ خواهند ماند.
پینوشتها:
1. ملاحم، ص60.
2. مهدی موعود، ص958.
3. همان، ص959.
4. همان، ص965.
5. عقدالدرر، ص333.
6. غیبت نعمانی، ص253.
7. کافی، ج1، ص371.
8. کمال الدین، ج2، ص483.
9. رک: کافی، ج1، ص371، ح1.
10. غیبت نعمانی، ص329، ح2؛ اصول کافی، ج1، ص371.
11. غیبت طوسی، ص290، ح247؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج2، ص483، باب 45، ح4.
- ۹۴/۱۰/۱۱