آنکه ضایع می کند حق صلات
کی بنوشد از لبش آب حیات
حق آن بر بندگان سنگین بود
یاد یزدان موجب قرب و ثبات
قرآن مجید انسان را نمایندة خدا در زمین معرفی کرده است.[29] مقصود ار خلافت از جانب خدا این است که انسان با وجود خود، وجود خدا و با صفات و کمالات خود، صفات و کمالات خدا و با فعل و کار خود، افعال خدا را ترسیم کند و آینة ایزدی گردد.[30] هر چند آیة مذکور در بارة حضرت آدم (ع) است ولی آیاتی دیگر خلافت را به همة فرزندان آدم تعمیم می دهد مانند: " ثم جعلناکم خلائف فی الارض".[31]
برخی گفته اند منظور آن است که پیش از آدم روی زمین موجوداتی بوده است یا انسان هایی بوده اند که منقرض شده اند و خدا می فرماید: به جای آن ها آدم را آوردیم، پس خلافت یعنی جانشینی آدم به جای مخلوقات قبلی، ولی این گفته صحیح نیست زیرا همین که خدا به فرشتگان می فرماید: من خلیفه قرار خواهم داد، این جمله ظهور دارد که خلافت از خدا می باشد. اگر صرفاً جانشینی از کسی بود نه جانشینی خدا، دیگر چه نیازی بود بر این که فرشتگان بر لیاقت خود تأکید کنند؟ پس آنان برای رسیدن به مقام ارجمندی طمع داشتند این چیزی جز خلافت الهی نمی تواند باشد.[32]
. مصداق بارز جانشینی خدا انبیا و ائمة معصومین(ع) هستند، چنان که در زیارت جامعه می خوانیم: " رضیکم خلفاء فی أرضه" که در تفسیر به امیرالمؤمنین و ائمة معصومین(ع) تطبیق داده شده است.[33]
می توان گفت: خلافت خدا منحصر به حضرت آدم نیست و میان نوع انسان افرادی پیدا می شوند که به آن مقام می رسند، به شرط علم به اسماء.[34]
در این صورت تنها موجودی که از نظر استعداد، آگاهی و عمل محدودیت ندارد و در مسیر تکامل تا بی نهایت پیش می رود انسان است و به همین دلیل خلیفه خداوند معرفی شده است تا تعالیم او را بر پا دارد.