اشک بتول(۷)

 

باسمه تعالی
اشک
هر اشک که از دیده روان گشت، چه‌هاست؟
داغی که به دل نشسته، از کرب و بلاست
دل‌های محبان ولایت سوزد
زین ماتم جان‌سوز شهیدان خداست

 

رباعی «اشک» از دکتر علی رجالی در سوگ امام حسین (ع) سروده شده و به بیان عمق اندوه و تاثیرات بزرگ واقعه عاشورا بر دل‌های محبان اهل بیت (ع) پرداخته است. در ادامه، شرح این رباعی را ارائه می‌کنم:

شرح بیت‌ها:

1. "هر اشک که از دیده روان گشت، چه‌هاست؟"

در این بیت، شاعر به قدرت و اهمیت اشک‌هایی که به خاطر امام حسین (ع) ریخته می‌شود اشاره می‌کند. اشک‌های شیعیان از شدت غم و سوگ به امام حسین (ع) و واقعه عاشورا جاری می‌شود، و شاعر با این سوال، به این حقیقت اشاره دارد که هر اشک به تنهایی نمی‌تواند عمق این مصیبت را بیان کند. «چه‌هاست» در اینجا به معنای اشاره به حجم و شدت این غم است.

 

2. "داغی که به دل نشسته، از کرب و بلاست"

این بیت به داغ و غمی اشاره دارد که در دل‌ها باقی مانده است. شاعر تاکید می‌کند که این داغ، نه تنها از ظلم‌های دوران بلکه به ویژه از واقعه کربلا و بلاهایی که بر امام حسین (ع) و یارانش وارد شد، ناشی می‌شود. این داغ در دل‌های محبان اهل بیت (ع) همچنان پابرجا است.

 

3. "دل‌های محبان ولایت سوزد"

در این بیت، شاعر اشاره می‌کند که دل‌های کسانی که ولایت امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) را پذیرفته‌اند، از شدت غم و اندوه سوخته است. این سوختن دل‌ها نمادی از درد و رنجی است که به دلیل سوگواری برای امام حسین (ع) و واقعه عاشورا بر قلب‌های محبان اهل بیت (ع) وارد می‌شود.

 

4. "زین ماتم جان‌سوز شهیدان خداست"

در این بیت، شاعر به ماتم شهیدان کربلا اشاره دارد که جان‌سوز و بسیار عمیق است. ماتمی که ناشی از فداکاری‌های امام حسین (ع) و یارانش است، در حقیقت یک ماتم الهی است که نه تنها برای شیعیان بلکه برای تمام انسان‌ها، یک درس بزرگ است. این ماتم به قدری عمیق است که تاثیر آن بر جان‌ها و دل‌ها باقی می‌ماند.

 

تفسیر کلی:

این رباعی در واقع بیانگر عمق اندوه و غم بزرگ عاشورا و تاثیری است که این غم در دل‌های محبان اهل بیت (ع) ایجاد کرده است. شاعر با استفاده از زبان زیبای خود، نشان می‌دهد که اشک‌ها و ماتم‌ها نمی‌توانند به طور کامل عمق فاجعه کربلا را توصیف کنند، بلکه آنچه که در دل‌ها باقی می‌ماند، یک داغ جاودانه و جان‌سوز است که هر سال با فرا رسیدن ماه محرم و عزاداری‌ها زنده می‌شود. ماتم شهیدان کربلا به عنوان یک ماتم الهی شناخته می‌شود که نه تنها به دلیل ظلم‌های آشکار بلکه به خاطر فداکاری‌های عظیم امام حسین (ع) و یارانش بر دل‌ها تاثیر می‌گذارد.

دکتر علی رجالی